Mijn koffer werd in een klein, schijnbaar merkloos, stokoud autootje gepropt. Dat dit gammele blik voor zijn leeftijd nog helemaal niks ingeleverd leek te hebben, bleek zodra de rokende chauffeur invoegde. Dat invoegmoment werd mijn eerste belevenis in Nepal. Ik had me voorbereid op het beruchte verkeer van het drukke Kathmandu, maar hierop kun je je niet voorbereiden. Stel je voor dat jij aan het spookrijden bent, en dat je dat weet, moedwillig doet, met hoge snelheid, en dat dan links en rechts van je mensen nog harder proberen te spookrijden, terwijl het verkeer in de baan naast je, het verkeer dat de andere kant op behoort te gaan, eigenlijk hetzelfde doet. En had ik al gezegd dat er links gereden wordt? Dat is niet meteen duidelijk als je je op dit levensgevaarlijke racecircuit begeeft. Want dat is wat de eerste en ook enige logische gedachte is: wat moeten hier veel doden vallen. Het recht van de sterkste geldt en toeteren, in allerlei verschillende geluidsniveaus en melodieën, is de norm. Auto’s, vrachtwagens, motoren en scooters rijden kriskras en vooral met vreselijk veel ongeduld en hoge snelheid door elkaar. Om nog maar niet te spreken over de fietsers en voetgangers die ogenschijnlijk zonder nadenken voor deze roekeloos rijdenden oversteken of ze afsnijden, geen seconde stilstaand bij hun laatste uur dat mogelijk heeft geslagen. En als je dan na vijf minuten denkt een heel klein beetje gewend te zijn aan dit absurde verkeer dan zijn daar de koeien. Midden op de weg. Soms alleen, soms in groepjes. Meestal liggen ze stil. Herkauwend. Met duizelingwekkende snelheden en in vier banen breed worden ze gepasseerd, weliswaar met meer respect dan een andere weggebruiker. Ik zag een scooter waar ze met drie volwassenen op zaten. Drie. Tussen de chauffeur en de persoon achter hem zat een geit overdwars. Dus eigenlijk waren ze met z’n vieren. Ik zag een gezin van vier op een motor. Het voorste gezinslid, vastgehouden door papa, was een baby van nauwelijks een jaar jaar oud. Voor dit verkeer moet je niet alleen ogen in je rug en je achterhoofd hebben, maar echt overal.
Los van het verkeer brengt alles wat ik hier zie een cultuurshock teweeg. Dit land lijkt in niets op het onze. Dat werd ook pijnlijk duidelijk toen ik door Sanju werd uitgenodigd om het Nepalese oudjaar te gaan vieren. In het kleine dorpje waarin hij is grootgebracht en waar de gevolgen van de aardbeving nog zichtbaar zijn, moest ik ver bukken om de woning binnen te treden waar hij met broers en zussen, aangetrouwden en kinderen woont. De trap bestond uit brakke houten treden waardoor naar boven klimmen een uitdaging werd (en dat alles zonder schoenen, want die moeten uit). Helemaal bovenin was de keuken. Houten balken, alles schots en schreef, stukken zeil op de grond. In kleermakerszit of gehurkt zaten daar vier breed glimlachende vrouwen te koken. De vloer was vies en stoffig, hun humeur stralend. Hun eten heerlijk.